Spis treści
- Jak wygląda proces otrzymywania gnojówki
- Co jest potrzebne do zrobienia gnojówki?
- Kiedy najlepiej robić gnojówkę?
- Jak zrobić gnojówkę? – przepis uniwersalny
- Właściwości gnojówki z pokrzyw
- Właściwości gnojówki ze skrzypu polnego
- Właściwości gnojówki z wrotyczu
- Właściwości gnojówki z bzu czarnego
Jak wygląda proces otrzymywania gnojówki
Jakkolwiek nazwa jest taka sama, substancji pozyskanych z fermentacji roślin nie powinno się mylić z gnojówką właściwą, którą jest mocz zwierząt gospodarskich zebrany w zbiornikach, a tym bardziej z gnojowicą – pochodzącą również z gospodarstw hodowlanych. Gnojowica to mocz i kał zwierząt, zmieszany razem. Pochodzi z obór i chlewni bezściółkowych.
Tak zwane gnojówki ogrodnicze, to substancje otrzymywane wskutek fermentacji roślin. Najczęściej przyrządza się je w plastikowych pojemnikach, a czas otrzymania gotowego produktu uzależniony jest głównie od temperatury i napowietrzenia substancji. Na ogół proces taki trwa od 2 do 4 tygodni.
Co jest potrzebne do zrobienia gnojówki?
Do zrobienia gnojówki potrzebny jest materiał na gnojówkę, plastikowy lub szklany pojemnik, do przykrycia pojemnika - siatka z drobnym oczkiem lub gaza, mieszadło i woda. Na gnojówkę najlepiej nadają się młode pędy roślin ew. wraz z kwiatostanami. Im młodsze tym „moc” gnojówki będzie większa. Łodygi starsze, półzdrewniałe, po kwitnieniu, bo najczęściej wykorzystuje się całe rośliny (z wyjątkiem bzu czarnego, z którego pozyskujemy młode pędy) już nie posiadają w sobie tylu właściwości, co pędy młode.
Kiedy najlepiej robić gnojówkę?
Najlepsze gnojówki sporządza się z młodych roślin/pędów, które najłatwiej pozyskać wiosną. Dotyczy to szczególnie pokrzywy. Gnojówkę ze skrzypu możemy sporządzać przez cały sezon wykorzystując całe rośliny. Do przygotowania gnojówki z bzu czarnego wykorzystujemy młode pędy, liście i kwiaty, a w lecie gnojówkę z wrotyczu nastawimy z całych roślin w początkowym okresie kwitnienia.
Jednak rośliny te, zebrane w młodym okresie rozwoju i wysuszone, mogą posłużyć, jako materiał na gnojówkę o każdej porze roku. Najczęściej, proporcja suszu do świeżego materiału to 1:10. Zbierając materiał na gnojówkę, dobrze jest zebrać podwójną jego ilość, z czego połowę ususzyć do wykorzystania w późniejszym terminie.
Jak zrobić gnojówkę? – przepis uniwersalny
Gnojówkę sporządzamy w proporcji 1:10 czyli do plastikowego wiadra o pojemności 10 l wkładamy 1 kg materiału zielonego. W większych pojemnikach umieszczamy proporcjonalnie więcej roślin. W przypadku użycia suszu: 100g na 10 l wody. Zalewamy je wodą, przy pomocy mieszadła umieszczamy całe rośliny pod wodą, a następnie przykrywamy pojemnik siatką z drobnymi oczkami lub gazą. Zapobiegnie to dostępowi owadów do pojemnika (np. komarów) i ich rozmnażaniu. Przykrycie nie powinno być zamocowane na stałe, gdyż szybciej gnojówkę otrzymamy codziennie mieszając fermentujący roztwór. Mieszanie ma na celu napowietrzenie płynu, co przyspieszy proces fermentacji. Ze względu na mocny, nieprzyjemny zapach, pojemnik z fermentującymi roślinami ustawiamy z dala od miejsc, w których przebywają ludzie. O gotowej do użycia gnojówce będzie świadczyć zakończenie fermentacji – płyn przestanie się pienić i stanie się klarowny. Wtedy należy go przecedzić i najlepiej przelać do mniejszych, zamykanych pojemników lub butelek i odstawić w chłodne, zacienione miejsce. Pozostałość wyrzucona na kompost, wzbogaci materię organiczną.
Właściwości gnojówki z pokrzyw
Gnojówkę z pokrzyw rozcieńczoną w stosunku 1:20 można stosować w zwalczaniu mszyc, przędziorków, taczników i miseczników. Profilaktycznie można opryskiwać rośliny roztworem 1:50. Gnojówka z pokrzyw w proporcji 1:10, zwłaszcza zastosowana w pierwszych fazach porażenia, hamuje rozwój chorób grzybowych: mączniaków, rdzy, szarej pleśni. Gnojówka wylana na kompost przyspieszy rozkład materii organicznej. Jest również dobrym nawozem do nawożenia doglebowego rozcieńczona 1:10. Pamiętać należy, że tą gnojówką nie nawozi się roślin cebulowych i bobowatych.
Właściwości gnojówki ze skrzypu polnego
Gnojówka ze skrzypu po rozcieńczeniu 1: 4 jest skuteczna w walce z początkowymi objawami chorób grzybowych – mączniaka, zarazy ziemniaczanej. Również przy użyciu rozcieńczonej gnojówki ze skrzypu można walczyć z mszycami.
Właściwości gnojówki z wrotyczu
Gnojówka z tej rośliny mocno działa na szkodniki. Polewane bez rozcieńczenia miejsca gromadzenia się mrówek pustoszeją. W ten sposób również zlikwidujemy pędraki, nicienie i drutowce ukryte w glebie. Do walki z mszycami, opuchlakami, kwieciakami, mączlikiem szklarniowym, początkową agresją młodej stonki ziemniaczanej, gnojówkę rozcieńczmy w proporcji 1: 15. Roztwór działa też na mączniaka.
Jeśli komuś zostanie do wiosny lub ma susz, to gnojówkę Z wrotyczu można wykorzystać do likwidacji zimujących form przetrwalnikowych mszyc, przędziorków, opryskując drzewa i krzewy.
Właściwości gnojówki z bzu czarnego
Podobno skutecznym środkiem na odstraszanie kretów, nornic jest gnojówka z czarnego bzu. Bezpośrednio wlana w otwory w ziemi wykonane przez szkodniki skutecznie je odstrasza. Można też profilaktycznie przed nornicami i kretami wieczorem podlać trawnik gnojówką z bzu w stosunku 1:10. W tej samej proporcji będzie też dobrym nawozem dla gleby.
Opisane tu przykłady wykorzystania gnojówek nie zamykają tematu, gdyż z tych samych roślin można otrzymywać również wyciągi i wywary. Są tak samo skuteczne w ekologicznej walce z chorobami grzybowymi i szkodnikami w ogrodzie.