Spis treści
- Sekatory z mijającymi się ostrzami
- Sekatory kowadełkowe
- Sekatory do cięć precyzyjnych
- Rączki sekatora
- Udogodnienia w cięciu
- Kiedy użyć sekatora, a kiedy nożyc
- Konserwacja sekatora
Sekatory z mijającymi się ostrzami
Sekator ogrodowy służy do cięcia, przycinania i formowania drzew i krzewów w ogrodzie, ale także do ciecia roślin zielnych oraz formowania drzewek bonsai. Od planowanego cięcia zależy wybór ostrzy. Najbardziej popularnym sekatorem jest sekator z mijającymi się ostrzami. Jedno z nich jest ostre i to ono odcina pęd prześlizgując się po boku drugiego ostrza. Ten sekator przeznaczony jest do cięcia pędów zielnych, miękkich zdrewniałych i półzdrewniałych.
Sekatory kowadełkowe
Cięcie suchych oraz twardych pędów, wymaga sekatora kowadełkowego. Posiada on jedno ostrze i stalnicę, na którym ostrze opierając się odcina pęd. Ostrze powinno być szczególnie ostre, jeśli ogrodnicy używają tego sekatora do cięcia miękkich gałęzi i roślin zielnych. W przeciwnym razie tępe ostrze dociskając pęd do stalnicy będzie go miażdżyć, a nie odcinać. Takie postrzępione miejsce jest idealne do rozwoju chorób grzybowych i wnikania ich w głąb pędu.
Sekatory do cięć precyzyjnych
Trzeci typ ostrzy sekatora – cienkie - służą cięciu precyzyjnemu. Obydwa ostrza są ostre i najlepiej nadają się do nadawania specjalnych form krzewom oraz do przycinania drzewek bonsai.
Kształt samych ostrzy oraz ustawienie ich względem rączek, jest bardzo różny i nie ma znaczenia w samej pracy takim narzędziem. W indywidualnych przypadkach może wpływać na wygodę pracy, dlatego dobrze jest przed zakupem wziąć do ręki taki sekator i wyobrazić sobie, jak się będzie nim pracowało.
Kiedy już wiadomo z jakimi ostrzami potrzebny jest sekator można zwrócić uwagę na kilka opcji, które możemy spotkać w poszczególnych egzemplarzach.
Rączki sekatora
W handlu można spotkać sekatory ze stalowymi rączkami, czyli bez jakiegokolwiek obłożenia. Takimi narzędziami najlepiej pracuje się w rękawicach. Rączki sekatorów na ogół są powlekane tworzywem, ale dopiero kiedy się je weźmie w ręce można stwierdzić, czy taka powłoka akurat nam pasuje. Istotne jest też ich rozwarcie. Ma to bardzo duży wpływ na komfort pracy sekatorem.
Obecnie niemal wszystkie sekatory są tak pakowane, aby bez zdejmowania opakowania można było sprawdzić jego pracę. Zbyt duże rozwarcie rączek, wymuszone sprężyną, może być niewygodne dla małej dłoni i sekator będzie z niej wypadał. W niektórych modelach, bardzo dobrym rozwiązaniem jest blokada, umożliwiająca ustawienie, czy rączki mają się szeroko otwierać (na tzw. męską rękę) czy rozwarcie ma być mniejsze (na tzw. rękę damską).
Udogodnienia w cięciu
Mimo, iż sekatory przeznaczone są do niezbyt grubych pędów, producenci zadbali o komfort pracy ogrodników, stosując w niektórych modelach mechanizmy ułatwiające cięcie. W jednych modelach może to być przekładnia, a w innych mechanizm zapadkowy, na zasadzie trzech kroków. Jeśli gałąź jest twarda i gruba zamykając kilkukrotnie całkowicie rączki sekatora spowodujemy stopniowe zamykanie się ostrzy, a w efekcie, w ostatnim kroku, odcięcie gałęzi.
Kiedy użyć sekatora, a kiedy nożyc
Aby się upewnić, że dana gałąź może zostać ucięta przez sekator wystarczy go nasunąć na nią. Ostrza powinny dać się swobodnie nasunąć na gałąź z niewielkim zapasem. Wtedy wiemy, że sekator ten poradzi sobie z taką gałęzią. Jednak kiedy ostrza sekatora trzeba nasuwać na gałąź „na siłę”, w takim przypadku należy zastosować nożyce ogrodowe.
Konserwacja sekatora
Konserwacja sekatora polega na oczyszczaniu ostrzy z soku osadzającego się na nich w czasie cięcia gałęzi. Jeśli sok zaschnie na ostrzach, praca nim będzie mocno utrudniona, gdyż przy każdym następnym cięciu ostrza będą się kleiły do odcinanych gałęzi. W ten sposób można również przenosić choroby grzybowe z rośliny na roślinę. Kolejnym zadaniem jest ostrzenie i wyrównywanie krawędzi ostrzy. Również warunkiem koniecznym do sprawnej pracy w sekatorach z mijającymi się ostrzami jest ich przyleganie do siebie. Docisk ostrzy regulujemy śrubą.
Podsumowując, ogrodnik/ogrodniczka sami muszą zdecydować, jakie rodzaje sekatorów są im potrzebne w pracy, a potem skupić się na detalach: obłożeniu rączek, ich rozwarciu oraz czy potrzebne są mechanizmy wspomagające cięcie. Praca dobrze wybranym i dobranym narzędziem ogrodniczym na pewno będzie lżejsza i przyniesie lepsze efekty.